|
Ο Άγιος προστατεύει τη Θεσσαλονίκη από τα κακουργήματα του Βούλγαρου Τσάρου Ιωαννίτζη ή "Σκυλογιάννη". |
Την εποχή που έζησε ο Άγιος Δημήτριος, οι Χριστιανοί διώκονταν και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη, είχε κηρυχθεί «πόλεμος» για την εξόντωσή τους.
Ο Άγιος Δημήτριος γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη κατά τους χρόνους της βασιλείας του χριστιανομάχου Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ). Καίσαρας της Μακεδονίας τοποθετήθηκε ο Μαξιμιανός Γαλέριος, ο οποίος εξαπέλυσε αληθινό πόλεμο εναντίον των Χριστιανών.
Ο Άγιος Δημήτριος ήταν εκλεκτό μέλος της εκκλησίας του Χριστού στη Θεσσαλονίκη. Προερχόταν από ευσεβείς γονείς. Είχε δε προικισθεί από τον θεό με πολλές αρετές και πλήθος σωματικών και πνευματικών χαρισμάτων.
Η φήμη του έφθασε μέχρι το βασιλιά Γαλέριο, ο οποίος εκτιμώντας τις αρετές του τον έκανε μέλος της Συγκλήτου της πόλεως και τον διόρισε στρατηγό όλης της Θεσσαλίας και ανθύπατο και αφέντη όλης της Ελλάδας.
Ο Άγιος Δημήτριος, ως χριστιανός, κατηχούσε και δίδασκε με ιεραποστολικό ζήλο και με τη φωτεινή παρουσία του τους Θεσσαλονικείς, που ήσαν τότε ειδωλολάτρες, οδηγώντας τους προς τον Χριστό και την αλήθεια Του. Όταν πληροφορήθηκε ο Μαξιμιανός τη δραστηριότητα αυτή του Αγίου, διέταξε και τον έφεραν ενώπιόν του.
Ο Άγιος ομολόγησε με παρρησία την πίστη του στον Κύριο της ζωής του, τον Ιησού Χριστό με αποτέλεσμα να οδηγηθεί στη φυλακή, που βρισκόταν κοντά σε ένα παλαιό δημόσιο λουτρό, δίπλα στο Στάδιο. Εκεί υπέστη πολλές κακουχίες και βασανιστήρια.
Κατά τη διάρκεια αγωνισμάτων στο στάδιο, που διοργάνωναν οι βασιλείς για να διασκεδάζουν με τις θυσίες στα είδωλα, τις αιματοχυσίες και τους φόνους των ανθρώπων, ένας μαθητής του Αγίου Δημητρίου, ο Νέστορας, θέλοντας να δείξει τη δύναμη του αληθινού θεού πήγε στο λουτρό που ήταν φυλακισμένος ο Άγιος, πήρε την ευλογία και την ευχή του Αγίου, βγήκε στο στάδιο και με την επίκληση «Θεέ Δημητρίου βοήθει μοι!» νίκησε έναν γιγαντόσωμο και σχεδόν ανίκητο μονομάχο, ονόματι Λυαίο.
Το γεγονός αυτό προκάλεσε οργή στο βασιλιά, ο οποίος πρόσταξε τους στρατιώτες να πάνε εκεί που ήταν φυλακισμένος ο Άγιος και να τον φονεύσουν.
|
Η υπόγεια αρχαία Κρύπτη, που ανασκάφθηκε το 1917, είναι το ακριβές σημείο όπου ο Άγιος φυλακίστηκε και μαρτύρησε το 303 μ.Χ |
Οι στρατιώτες τον λόγχισαν,σε όλο του το σώμα μέχρι θανάτου. Κάποιοι ευλαβείς Χριστιανοί ήλθαν κρυφά στο λουτρό εκείνο και ενταφίασαν το λείψανο στο μέρος στο οποίο μαρτύρησε. Αργότερα στο σημείο αυτό κτίσθηκε ένας χριστιανικός Ναός, ο οποίος περιλαμβάνει εντός του, τον τάφο του Αγίου.
Ένας μαθητής του Αγίου, ονόματι Λούπος, με το δαχτυλίδι και τον μανδύα που πήρε από τον Άγιο κατά την ώρα του μαρτυρίου, ενεργούσε θαύματα πολλά, ώσπου το έμαθε ο βασιλιάς, και κατόπιν διαταγής του, αποκεφάλισαν και αυτόν.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο τελείωσε τη ζωή του ο Μεγαλομάρτυρας, και Πολιούχος Άγιος της Θεσσαλονίκης Δημήτριος. Αναγνωρίστηκε η αγιότητα του ως θαύμα της Οικουμένης και θαυματουργός και Μυροβλύτης Άγιος Δημήτριος.
Ένα από τα γνωστότερα θαύματα του Αγίου Δημητρίου, από το οποίο είναι εμπνευσμένη και η εικόνα του ως καβαλάρη πάνω σε κόκκινο άλογο, έλαβε χώρα τον Οκτώβριο του 1207 έξω από τα τείχη της Θεσσαλονίκης.
Ο τσάρος των Βουλγάρων Ιωαννίτζης που οι Βυζαντινοί αποκαλούσαν Σκυλογιάννη, φονεύτηκε κατά την παράδοση από τον Άγιο Δημήτριο, όταν εκείνος πολιορκούσε την Θεσσαλονίκη. Στο πρόσωπο του Αγίου Δημητρίου η Θεσσαλονίκη βλέπει πάντοτε τον προστάτη της, το στήριγμά της. (Η απελευθέρωση της πόλης από τους Τούρκους το 1912 συνέπεσε με την ημέρα της γιορτής του αγίου μας).
Δίκαια ο Άγιος Δημήτριος αποκαλείται από τον υμνωδό της Εκκλησίας
« ὁ μέγας φρουρός τῆς Θεσσαλονίκης, ὁ ρύστης ἐν τοῖς κινδύνοις ὁ ἐξαίρετος, πρόμαχος ὁ κράτιστος» (Κανών δεύτερος).
|
Ο ι.Ναός του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη. Είναι πεντάκλιτος βασιλική του ελληνιστικού τύπου. Στο υπόγειο του Ναού βρίσκεται ο χώρος μαρτυρίου του Αγίου. |
Σ’ έναν άλλο Κανόνα, που συνέθεσε ο Συμεών Θεσσαλονίκης, ο Άγιος Δημήτριος φέρεται να λέει στην προστατευόμενη πατρίδα του Θεσσαλονίκη:
«…μη φοβοῦ οὖν πατρίς μου, ἐμέ κατέχουσα∙ τους ἐχθρούς σου γάρ πάντας πατάξω ἐν Χριστῷ και φυλάξω σε τήν τιμῶσάν με».
Δίκαια παρατηρήθηκε, πως από όλες τις εικόνες του Αγίου Δημητρίου, η εικόνα του έφιππου άγιου αγαπήθηκε περισσότερο, γιατί ενσαρκώνει τα ελληνικά ιδεώδη της παλληκαριάς και της λεβεντιάς. Στη συνείδηση των πιστών ο Άγιος Δημήτριος, είναι ο πολιούχος καί υπέρμαχος» της πόλεως της Θεσσαλονίκης αλλά και ο μέγας υπέρμαχος της Ελλάδος.
Για τούτο ψάλλει η Εκκλησία μας:
«Μέγαν εὕρατο ἐν τοῖς κινδύνοις, σε ὑπέρμαχον ἡ οἰκουμένη, ἀθλοφόρε τά ἔθνη τροπούμενον. Ὡς οὖν Λυαίου καθεῖλες τήν δύναμιν, ἐν τῷ σταδίω θαρρύνας τόν Νέστορα, οὕτως Ἅγιε, μεγαλομάρτυς Δημήτριε, Χριστόν τόν Θεόν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τό μέγα ἔλεος» (Απολυτίκιο του αγίου).