Θεός και φυσικές καταστροφές

Ο Δημιουργός του Σύμπαντος

Τις τελευταίες μέρες, ιδιαίτερα με την επέλαση του κυκλώνα «Ζορμπά», αιωρείται στην ατμόσφαιρα ένα ερώτημα.  Δεν είναι καινούργιο ερώτημα, είναι πανάρχαιο και διαχρονικό.  Τί ρωτάει; «Αν υπάρχει ο Θεός παντοδύναμος, πάνσοφος και αγαθός,  απόλυτος Αρχιτέκτονας και κυρίαρχος αυτού του Κόσμου, του Ουρανού και της Γης, των Ανθρώπων, των  ζώων και των Φυτών… πώς εξηγείται να εγκαταλείπει την Πλάση Του, στις καταστροφικές δυνάμεις της Φύσης;  Πως εξηγούνται οι φυσικές καταστροφές (σεισμοί, τσουνάμι, κυκλώνες, τυφώνες, πυρκαγιές, πλημμύρες κ.λπ.) που σαρώνουν αδιακρίτως νέους, γέρους και αθώα παιδιά;»

Μάτι Αττικής: Πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου 2018

Με μια απόλυτη, αλλά φαινομενική λογική, έρχεται και επανέρχεται αυτό το ερώτημα, στο μυαλό των ανθρώπων (πιστών ή απίστων), κάθε φορά που συμβαίνει μια φυσική καταστροφή. Πολύ περισσότερο, όταν υπάρχουν ανθρώπινα θύματα, όπως στη φετινή πυρκαγιά της 23^ης Ιουλίου στην Κινέτα, στον Βουτζά και στο Μάτι (99 νεκροί). Ή παλαιότερα στις 15 Νοεμβρίου στις πλημμύρες στην Μάνδρα, Νέα Πέραμο και Μαγούλα (15 νεκροί) και αλλού στην Ελλάδα και τον Κόσμο.  Όπως, στο τσουνάμι από σεισμό 9,3 Ρίχτερ στις 26 Δεκεμβρίου 2004, στον Ινδικό Ωκεανό (300.000 νεκροί) ή αυτή της Νέας Ορλεάνης στις 30 Αυγούστου 2005  με τον τυφώνα «Κατρίνα» ( 1.836 νεκροί ), ή το σεισμό στην Αϊτή στις 12 Ιανουαρίου 2010 ( 316.000 νεκροί), δυστυχώς, αλλά και αλλού!

Καθώς όλες, αυτές οι φυσικές καταστροφές και εκατοντάδες άλλες, παραμένουν έντονα χαραγμένες στη μνήμη των ανθρώπων, είναι πολύ δικαιολογημένη η απορία που δημιουργεί το ερώτημα: «Ποια είναι η στάση του Θεού απέναντι στο κακό και την καταστροφή, που απειλεί τους ανθρώπους;»

Το πρόβλημα, φαίνεται να μην έχει λύση!   Το έτος 1755, έγινε ένας μεγάλος σεισμός στη Λισαβόνα την 1η Ιανουαρίου, ημέρα εορτής των Αγίων Πάντων και οι περισσότεροι κάτοικοι ήσαν στις εκκλησίες! Η ημέρα εκείνη, έμεινε στην ιστορία της πόλεως, ως αποφράδα ημέρα του θανάτου 58.000 ανθρώπων!  Πολλοί είπαν: «Πού ήταν ο Θεός;»

15 Νοεμβρίου στις πλημμύρες στην Μάνδρα,
Νέα Πέραμο και Μαγούλα (15 νεκροί)

Οι τόσο μεγάλες φυσικές καταστροφές, που συχνά πλήττουν τον Πλανήτη μας, έχουν διχάσει πολλούς σκεπτόμενους ανθρώπους, Θεολόγους, Επιστήμονες, Φυσικούς, Άθεους και Πιστούς, οι οποίοι προσπαθώντας να δώσουν μια απάντηση στο ζήτημα αυτό, δίνουν διάφορες ερμηνείες και εξηγήσεις για τα αίτια.

Οι άθεοι ισχυρίζονται ότι είναι μια περαιτέρω επιβεβαίωση ότι δεν υπάρχει κανένας Θεός, αφού δεν επεμβαίνει, να αποτρέψει τέτοιες καταστροφές όπου βρίσκουν τον θάνατο, χιλιάδες αθώοι. Αν υπάρχει και δεν επεμβαίνει είναι ένας σαδιστής Θεός, λένε οι σκεπτικιστές.

Οι πιστοί, μεταξύ των οποίων και εξέχοντες Θεολόγοι, «εκπρόσωποι του υπερφυσικού», απαντούν με διάφορους τρόπους.

Οι περισσότερο ευσεβείς, βλέπουν τις φυσικές καταστροφές ως θεομηνίες, που προέρχονται από τον Θεό, ως τιμωρία για τις αμαρτίες των ανθρώπων και για την αφύπνισή τους, από τον λήθαργο της αμαρτίας.

Άλλοι, εκλαμβάνουν τις φυσικές καταστροφές, σαν μια ευκαιρία για να δείξει ο άνθρωπος την αγάπη του και τον ανθρωπισμό του, στους πληγέντες.

Άλλοι πάλι, προβληματίζονται εντονότερα. Ισχυρίζονται ότι πρέπει ν’ απαλλαγούμε από την ιδέα ενός Θεού που είναι ταυτόχρονα παντοδύναμος και πανάγαθος. Ή παντοδύναμος, είναι λένε, ή πανάγαθος. Δεν μπορεί να είναι και τα δυο… αφού αφήνει και συμβαίνουν τέτοιες ανθρωποκτόνες καταστροφές, με αθώα θύματα.

Άλλοι σηκώνουν τους ώμους και απαντούν: «Ανεξερεύνητες οι βουλές του Κυρίου…»

Έτσι εχόντων των πραγμάτων, αυτές τις ημέρες, δέχθηκα πολλές παρόμοιες απορίες, από πολλούς αναγνώστες, που παρακολουθούν τα άρθρα μου, εδώ στο blog «Πτέρυγες Ορθοδοξίας»!

Εν πρώτοις, προσωπικά δε με απασχολεί το συγκεκριμένο θέμα, καθότι έχω συνειδητοποιήσει πλέον, ότι ο Θεός έχει σχέδιο για όλη την Δημιουργία Του, την οποία υπεραγαπά, τόσον όσον του: να δεχθεί να γίνει Άνθρωπος (πήρε τη μορφή του Ανθρώπου, «ενανθρωπήσας») για να αποδεσμεύσει τον Άνθρωπο και όλη την Πλάση, από τα «δεσμά» της φθοράς και της καταστροφής και να μας οδηγήσει στην απόλυτη υπαρξιακή τελειότητα, που ονομάζουμε Παράδεισο!  Άρα ένας Θεός, ως πηγή Αγάπης, δεν μπορεί να προκαλεί ή να ευθύνεται για μια καταστροφή και να τιμωρεί τα αγαπημένα πλάσματά Του! (αυτό το θεωρώ βλασφημία).

Μα τότε, κάτι άλλο πρέπει να συμβαίνει!

Όπως καταλάβατε, το θέμα μας, δεν είναι το «ηθικό κακό» που προέρχεται από τους ανθρώπους και ξεσπά σε συνανθρώπους, όπως πόλεμοι, γενοκτονίες, δολοφονίες, βία, εμπρησμοί, σφαγές, βιασμοί. Όλα αυτά, συμβαίνουν, γιατί ο άνθρωπος (με δική του απόφαση), «τη ιδία βουλήσει» αρνήθηκε, απέρριψε, δεν θέλησε να αποδεχθεί τον Θεό (τον Ιησού Χριστό) που ενηνθρώπησε, γι αυτό ακριβώς τον λόγο: Να δεχθεί ο άνθρωπος της αμαρτίας, την «δωρεά της Αγάπης Του» για να «έλθει η Βασιλεία του Θεού στη Γη (...ελθέτω η Βασιλεία Σου, γεννηθήτω το θέλημά Σου, ως εν Ουρανώ και επί της Γης…)  Δεν μιλούμε για το «ηθικό κακό», που ελοχεύει μέσα μας, γιατί γνωρίζουμε το, πώς «λειτουργεί»: Ο Θεός σεβόμενος την ηθική ελευθερία του ανθρώπου, μας έχει δώσει τη συνείδηση, όπως επίσης και τον θεϊκό λόγο Του, τα Ευαγγέλια, με οδηγίες, νόρμες και συμβουλές.  Αλλά, δεν επεμβαίνει στη ζωή μας,  για να τις επιβάλλει. Και έτσι, κάθε άνθρωπος, δρέπει τους καρπούς της επιλογής του. Αυτό, είναι ένας παγκόσμιος νόμος «Θερίζεις ό,τι σπέρνεις»!

Εδώ, μιλούμε για τις φυσικές καταστροφές. Το «φυσικό κακό», όπου ο άνθρωπος, δεν συμμετέχει μεν αλλά, δέχεται πλήγματα και θάνατο!

Είπα: «δεν συμμετέχει», αλλά… δεν είμαι απόλυτα σίγουρος, ότι είναι έτσι!

Εξ αρχής δέχομαι την άποψη του Βολταίρου: «η φύση, είναι κουφή και βουβή, ας βρούμε έναν Θεό, που να μιλάει, κυρίως μέσα στην καρδιά!»[i]

Στο θέμα μας, τώρα… 

Είπαμε ότι, τη φύση την δημιούργησε ο ίδιος ο Θεός και ο Ίδιος έθεσε εκείνες τις φυσικές «δυνάμεις», που δρουν μέσα στη Φύση, κάτω από ορισμένους «φυσικούς νόμους». Τι προκαλεί λοιπόν, αυτές τις καταστροφές;  Γιατί δεν επεμβαίνει να τις αποτρέψει, σαν φιλόστοργος Πατέρας που είναι; Γιατί αφήνει τα παιδιά του, αβοήθητα και βυθισμένα στην φρίκη της καταστροφής;

Για ν’ απαντήσει κανείς σ’αυτό, πρέπει να ξεκινήσει από το ερώτημα, «τί είναι φυσική καταστροφή, τί προκαλεί μια φυσική καταστροφή και κυρίως, το «αν μπορεί ν’ αποφευχθεί».  Μετά, μπορεί να αναζητήσει ευθύνες, από τον Θεό ή τους ανθρώπους!

Η φυσική καταστροφή, όπως ο σεισμός, το τσουνάμι που τον ακολουθεί, η έκρηξη ενός Ηφαιστείου, οι Καταιγίδες, οι πλημμύρες, οι Κεραυνοί, τα θαλάσσια υπερκύματα, και ότι άλλο, έχει πλέον γίνει αποδεκτό από όλους  τους ειδικούς (γεωλόγους, γεωχημικούς κ.λπ.) ότι, όλα αυτά, που ονομάζουμε «ακραία φαινόμενα», είναι συνυφασμένα με τον Πλανήτη μας και είναι απαραίτητα για την ύπαρξη και τη συνέχιση της ζωής, πάνω του.  Απ’ όσο μάλιστα γνωρίζουμε, δεν συμβαίνει κάτι αντίστοιχο, σε κανένα ουράνιο «σώμα» και έχει σχέση με το γεγονός ότι η Γη, είναι κατοικήσιμος Πλανήτης.  Με άλλα λόγια, τα φαινόμενα αυτά, όσο ανεπιθύμητα είναι για τον άνθρωπο, τόσο σημαντικά και ευεργετικά αποβαίνουν, για την ζωή πάνω στον Πλανήτη μας! 

Ένας παλαιοντολόγος, ο Peter D. Ward λέει: «Η Γη είναι κατοικήσιμος πλανήτης στον υπέρτατο βαθμό, χάρις στην κίνηση των γεωλογικών πλακών. Μακροπρόθεσμα στις περιοχές που πλήττονται από σεισμούς και τσουνάμια δημιουργείται πλουσιότερη ζούγκλα και η φύση αναγεννιέται. Οι τεκτονικές πλάκες συνεισφέρουν ζωτικά στη διατήρηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα στοιχείο απαραίτητο για τη ζωή»[ii]

Άρα, πρέπει να αποδεχθούμε ότι, τα καιρικά φαινόμενα, όσο κι αν είναι καταστροφικά για εμάς τους ανθρώπους, ιδιαίτερα όταν μας κτυπούν απροειδοποίητα, ξαφνικά και αλύπητα, ενεργούν όμως μακροπρόθεσμα, και αποβαίνουν ωφέλημα, για τη ζωή μας!

Ο άνθρωπος όμως, στη μακραίωνη πορεία του πάνω στο γαλάζιο πλανήτη, από νωρίς συνειδητοποίησε ότι, ενώ οι φυσικές δυνάμεις μπορεί να είναι ωφέλιμες για το φυσικό περιβάλλον και για τον ίδιο, μπορεί κατά περιστάσεις σε ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις να είναι επιζήμιες. Έτσι από νωρίς προσπάθησε να εννοήσει τη λειτουργία των φυσικών δυνάμεων και να τις τιθασεύσει, ή να περιορίσει τις συνέπειες κάποιων υπερβολικών καταστρεπτικών για τη ζωή του!  

Δημιούργησε π.χ. φράγματα για να περιορίσει χειμάρρους ή λίμνες που ενίοτε από αυξημένη ποσότητα νερών υπερχειλίζουν και πλημμυρίζουν τις γύρω περιοχές. Κατασκεύασε το αλεξικέραυνο, για να αναχαιτίσει τα θανατηφόρα αποτελέσματα του κεραυνού. Κατάρτισε οικοδομικό κώδικα, για την κατασκευή αντισεισμικών κτιρίων. Εφηύρε κατασκευές για να προστατευθεί από το κρύο, κ.ο.κ.

Το ζήτημα, λοιπόν, είναι, κατά πόσον ο άνθρωπος μπόρεσε και θέλησε να εννοήσει ότι η φύση λειτουργεί αρμονικά, λογικά και με απόλυτη σοφία, με σκοπό να φιλοξενεί πάνω στη Γη, την ζωή σε όλες τις μορφές της!

Αν αυτό γίνει αποδεκτό, τότε, δεν μένει στον άνθρωπο, παρά να υπακούσει στην εντολή του Δημιουργού: «Αυξάνεστε και πληθύνεστε και κατακυριεύσατε (αυτής) της Γης»!  Ήτοι, να ζει, να χαίρεται τη ζωή του, με σοφία, να αποφεύγει την άσκοπη υπερκατανάλωση των φυσικών αγαθών, να σέβεται το φυσικό περιβάλλον του, να αποφεύγει να κατοικεί σε περιοχές επικίνδυνες για τη ζωή του, να τηρεί τους κανόνες με τους οποίους λειτουργεί η Φύση. να μην κατασκευάζει πρόχειρες ή ακατάλληλες κατοικίες που δεν αντέχουν στις υπερβολές της φύσης και κυρίως, να κατανοήσει ότι:  οφείλει να συμβιώσει με τις φυσικές καταστροφές, σχεδιάζοντας παράλληλα: την πρόβλεψη (πριν), την προστασία (κατά τη διάρκεια του φαινομένου) και την αντιμετώπιση των προβλημάτων (μετά) την καταστροφή.

  "Ένας Μεσογειακός Κυκλώνας, μπορεί να μετακινείται με 140 χιλιόμετρα την ώρα, και να ξεριζώσει δέντρα. να ξηλώσει στέγες, υπόστεγα, πινακίδες, να μετακινήσει λεωφορεία, φορτηγά, ΙΧ, να σηκώσει στον αέρα καΐκια και κότερα…  Δεν μπορεί όμως να μετακινήσει προς τα έξω, τη βλακεία που φωλιάζει, μέσα στα ανθρώπινα μυαλά".

Δολοφονικές κακοτεχνίες

Κατανοώντας όλα τα παραπάνω, ο λογικός Άνθρωπος, αντί να επιρρίπτει ευθύνες για τις φυσικές καταστροφές στον Άγιο Θεό, θα πρέπει ν’ αναλογιστεί κατά πόσον ευθύνεται ο ίδιος για τις καταστροφές αυτές, κι αν ο ίδιος, με τις καταχρήσεις του και την βλακεία του, συνετέλεσε και συνεχίζει να συντελεί στην αυξανόμενη καταστροφική πορεία του Πλανήτη. Θα πρέπει, λόγου χάριν, να αναλογιστεί: γιατί στον σεισμό, καταρρέουν τα παλαιά πέτρινα και πλινθόκτιστα σπίτια και καταπλακώνουν χιλιάδες ανθρώπους.  Ενώ, η Ακρόπολη, η Αγία Σοφία, οι Πυραμίδες κ.λπ. ενώ δέχθηκαν δεκάδες σεισμούς, έμειναν ανέπαφα;

Τελικά, θα πρέπει όσοι επικρίνουν τον Κύριο και Δημιουργό μας, για τις φυσικές καταστροφές, να καταλάβουν ότι, βλασφημούν το Άγιον Όνομα Του Θεού, αποκαλώντας τον «τιμωρό» και «άσπλαχνο» Πατέρα!  

Οι ανόητοι επικριτές του Δημιουργού Θεού, πριν επιρρίψουν ευθύνες σ’ Αυτόν, να διερωτηθούν, μήπως για τον αριθμό των αθώων θυμάτων των σεισμών δεν φταίει απαραιτήτως η Γη και η Φύση, το δημιούργημα δηλαδή του Θεού, που κατά καιρούς τρέμει έντονα, ή πνέει τους ανέμους της, με βάσει τα ψυχρά και θερμά ρεύματα των Ωκεανών… αφού εδώ και χιλιάδες αιώνες μέχρι τώρα… αυτό κάνει;   

Σπίτια, πάνω και δίπλα στα ρέματα.

Να διερωτηθούμε όλοι… μήπως φταίει η απληστία των ανθρώπων και η ασφυκτικά εγκληματική συγκέντρωσή μας, σε Μητροπολιτικές μεγαλουπόλεις (Πόλεις Μαμούθ); 

Μήπως φταίνε μερικοί «αχόρταγοι» από μας, που σκέπασαν με μπάζα τα ρέματα και τους χειμάρρους και τα πούλησαν οικόπεδα, όπου κάποιοι άλλοι έκτισαν σπίτια, για να στεγάσουν τα παιδιά τους, περιμένοντας πότε θα ξαναβρέξει, για να έρθει το νερό στα υπόγειά τους και να τα πνίξει;

Οι θάλασσες, δεν καταπίνουν καράβια, από μόνες τους
εκτός κι αν αγνοήσεις τις ειδοποιήσεις
και δεν πάρεις προστατευτικά μέτρα!

Γιατί, η αλήθεια είναι, ότι:  Οι σεισμοί από μόνοι τους, δεν σκοτώνουν… σκοτώνουν τα ακατάλληλα κτίρια, Τα ρέματα, δεν πνίγουν, από μόνα τους, αθώους ανθρώπους. Οι φωτιές, στο σύνολό τους, δεν ανάβουν μόνες τους και δεν καίνε σπίτια και κόσμο. Οι θάλασσες, δεν καταπίνουν καράβια, από μόνες τους, εκτός από αυτά που οι κερδοσκόποι ιδιοκτήτες τους, τα ρίχνουν στις φουρτούνες, για πλουτισμό!  Οι άνεμοι από μόνοι τους δεν σκοτώνουν, εκτός κι αν αγνοήσεις τις ειδοποιήσεις και δεν πάρεις προστατευτικά μέτρα!

Απ’ αυτά τα λίγα, συνάγεται σαφέστατα, νομίζω, ένα αναπόφευκτο συμπέρασμα. Ότι η φύση, όπως δημιουργήθηκε από τον Πάνσοφο Δημιουργό της Θεό, δημιουργήθηκε με το να λειτουργούν τα πάντα «καλά λίαν». Τίποτα ανάμεσα στα δημιουργήματα του Θεού, δεν είναι άχρηστο, περιττό, επιβλαβές, αυτό καθ’ εαυτό. «Άχρηστοι», «επικίνδυνοι», «κακοί», «πονηροί», «αδαείς» και «καταστροφικοί» δυστυχώς, είναι οι Άνθρωποι, που «δεν έχουν Θεό μέσα τους»!

π.Νικόλαος

---

[i] Βολτέρος: Ποίημα για την καταστροφή της Λισαβόνα (Poème sur le désastre de Lisbonne), «Η φύση είναι βουβή και μάταια τη ρωτούμε. Χρειαζόμαστε έναν Θεό που να μιλάει στην ανθρώπινη ψυχή».

[ii] (Εφημ. Τα Νέα, 15–16/11/2005, Ο σεισμός ανανεώνει τη Γη, σελ. 79. Επίσης, William Broad, New York Times, Καθημερινή, 12/1/05, σελ. 63.)

Share: