Γιατί ανάβουμε το καντήλι στο σπίτι μας;

ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ

Το αναμμένο καντηλάκι, μπροστά στα εικονίσματα του σπιτιού μας, συμβολίζει και φανερώνει συνάμα, την Αγάπη μας, στον Χριστό, γιατί ο Χριστός είναι το Φως, η Ζωή και η Αλήθεια!

Αυτή, η έκδηλη αγάπη μας στον Κύριο της ζωής μας, αντανακλάται μέσα από το φωτοβόλο καντηλάκι του σπιτιού κάθε ορθόδοξου πιστού και «λούζει» με το φως του, τις ιερές Εικόνες του Ιησού, της Θεοτόκου και των Αγίων, που προστατεύουν την κάθε πιστή οικογένεια!

Το καντηλάκι αυτό, πρέπει να φροντίζουμε, να είναι αναμμένο καθημερινά.

Ο Τριαδικός Θεός μας (ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιον Πνεύμα), που ονομάζεται και «Τρισήλιος Θεότης»[i], καταυγάζει το άκτιστο (το υπερφυσικό, ουράνιο) φως Του και φωτίζει «πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον»!  

Στην ορθόδοξη διδασκαλία, η έννοια του «φωτός», συναντάται σε κάθε πτυχή της θεολογίας μας.  Την Κυριακή της Πεντηκοστής, ψάλλουμε: «Φώς ο Πατήρ, Φώς ο Υιός, Φώς καί τό Άγιον Πνεύμα…»  η Εκκλησία μας θέλει, το φως του Χριστού, να φωτίζει παντού και τους πάντας: «Φως Χριστού φαίνει πάσιν». Η εορτή των Θεοφανείων, ονομάζεται «εορτή των Φώτων».  Αυτός που δέχθηκε το ιερό Βάπτισμα στο όνομα της Αγίας Τριάδος, λέγεται «νεοφώτιστος».

Βλέπουμε λοιπόν, ότι στην ορθόδοξη θεολογία και την παράδοση, η έννοια του «Φωτός», συνέχει κάθε εκδήλωση πίστεως και αφοσίωσης στον Χριστό!  Εξ αυτού, δεν είναι δυνατόν, να μη θέλουμε, να ανάβουμε το καντήλι, στο εικονοστάσι του σπιτιού μας.

Ακόμη, με το να φωτίζουμε τις νύκτες το σπίτι μας, με το αναμμένο καντήλι, αποδεικνύουμε ότι, θέλουμε να ζούμε, μέσα στο φως του Θεού και όχι στα «σκοτάδια» της απιστίας!

***

Tο καντήλι συμβολίζει το «ανέσπερο Φως», τον Ιησού Χριστό!

Με Αυτό το Φως (τον Χριστό), θέλουμε να γεμίσουμε τη ζωή μας!  Να γίνουμε και εμείς «φώτα», όπως οι Άγιοί Του!

Αυτό το φυσικό «φως» του καντηλιού μας, συμβολίζει το «θείο Φως», με το οποίο ο Χριστός, φωτίζει τις ψυχές μας, καθώς Αυτός είπε: «Εγώ ειμί το φως του κόσμου».

Θυμούμαι τον γέροντά μου, που έλεγε: «Να ανάβετε το καντήλι, για να βλέπετε καλύτερα, τα σφάλματά σας. Να ανάβετε το καντήλι για να βλέπετε καλά το δρόμο της επιστροφής στο Χριστό. Ανάβετε το καντήλι σας, για να φοβούνται τα «όντα του σκότους», που εργάζονται στα σκοτάδια και να μη σας πλησιάζουν.

Και η καλή μου Μητέρα, έλεγε: «…να κοίτα, όπως σιγά-σιγά καίγεται αυτό το λάδι στο καντήλι, έτσι και η ζωή μας, να διαβαίνει (ολοένα να λιγοστεύει) διατηρώντας τη φλόγα της αγάπης μας, για τον Χριστό». 

***

Λίγες πρακτικές συμβουλές:

- Έχουμε πάντα καθαρό το ποτήρι του καντηλιού μας. Το πλένουμε συχνά.

- Χρησιμοποιούμε, καθαρό και αγνό λάδι Ελιάς.  Εκτός, αν υπάρχουν λόγοι «ανωτέρας βίας» τότε, χρησιμοποιούμε σπορέλαια.  Ποτέ παραφινέλαια. Το άναμμα του καντηλιού με ελαιόλαδο είναι μια μικρή δική μας οικονομική θυσία, σημάδι και δείγμα ευγνωμοσύνης και αγάπης που οφείλουμε στο Θεό, για τη μεγάλη θυσία Του, το Σταυρικό Του θάνατο, για τη σωτηρία μας. 

- Καθώς ανάβουμε το καντηλάκι μας, λέμε, μια σύντομη (με δικά μας λόγια) προσευχούλα και ευχαριστούμε τον Κύριο, για την Αγάπη Του.  Τον παρακαλούμε, για την υγεία μας, για τους δικούς μας ανθρώπους, για ό,τι καλό και αγαθό θέλει να μας χαρίσει και μας χαρίζει, στη ζωή!

- Φροντίζουμε να έχουμε καντήλι πήλινο με σκέπασμα για ασφάλεια(δε σπάει εύκολα με την θερμότητα).

- Προτιμήστε φιτίλια από ανθάκια Βαλλωτής. Το χρησιμοποιούν για το άναμμα του καντηλιού στα σπίτια και σε πολλούς Ναούς. Μαζεύουν τους ξερούς κάλυκες, που μοιάζουν με χωνιά και ανά δύο, αφού αφαιρούν το σπόρο από τον ένα, τους τοποθετούν ανεστραμμένους, πάνω στο λάδι του καντηλιού και τους ανάβουν. Η φλόγα κρατά περίπου 8 ώρες (αναμμένη όλη τη νύχτα) και δεν δημιουργεί κάπνα.  Λέγεται και Φουφουλιά (Τήνος), Φάσσα (Αίγινα) Νεροβαμβακιά (Πελοπόννησος), Μαυρομάργο (Αττική), Μαυρομάρκος (Κύθνος) Αποπουλιά και Λυχναράκι.

- Στερεώνουμε το φιτίλι στην καντηλήθρα, βυθίζοντας τα 2/3 μέσα στο λάδι και το 1/3 έξω, να καίει!

- Δεν πετούμε το καμένο φιτίλι, στα σκουπίδια ή στον νεροχύτη, τα βάζουμε σε μικρό μπολάκι και τα πετούμε στη θάλασσα ή τα θάβουμε βαθιά σε μια γλάστρα, απλησίαστη στα ζώα ή στον κήπο μας!

- Να αλλάζετε συχνά καντηλήθρα, γιατί καίγεται από την καθημερινή χρήση.

- Στο κάτω μέρος του ποτηριού, μη βάζετε νερό. Βρέχεται το φιτίλι και «σκάει» το νερό στο λάδι, δημιουργείται «καύτρα».  Βάλτε άμμο από τη θάλασσα (ψιλή σαν φακή), καθώς λιγοστεύει το λάδι, η καντηλήθρα θα καθίσει αργά πάνω στην άμμο και θα σβήσει. Σε μερικά Μοναστήρια, έχω δει τους μοναχούς, να βάζουν χοντρό αλάτι, δεν λιώνει... 

- Όταν φεύγετε από το σπίτι… σβήστε το καντήλι, για ασφάλεια και με την επιστροφή σας… ανάψτε το πάλι.

- Μάθετε, στα παιδιά σας να ανάβουν το καντηλάκι του σπιτιού.

- Μια καλή συνήθεια, είναι να ανάβουμε και το θυμιατό μας, όταν ανάβουμε το καντηλάκι μας.

- Μην ξεχνάτε ότι, το άναμμα του καντηλιού, είναι μια μικρή καθημερινή θυσία και προσφορά στον Θεό και στους αγίους μας!

π. Νικόλαος

---

[i]   Απολυτίκιον των τριών Ιεραρχών «Τους τρεις μεγίστους φωστήρας, της Τρισηλίου Θεότητος, τους την οικουμένην ακτίσι, δογμάτων θείων πυρσεύσαντας …»

Share: